Met succes is het ACA opgekomen in een zaak waarin de aanbesteder uitging van een stapeling van referentiewerken. De meeste aanbestedingsklachten die bij het Adviescentrum Aanbestedingen GWG (ACA GWG) binnenkomen, blijven zien op disproportionele eisen. Het stapelen van eisen ten aanzien van referentiewerken is daarbij een veel terugkerende klacht.

Een recente klacht van een MKB partij zag op het feit dat in de inschrijvingsleidraad werd verzocht om één referentie waaruit blijkt dat de inschrijver zowel ervaring heeft met de aanleg van 7.500 m2 asfalt deklaag als ook de aanleg van 1.400 m1 hoofdriool. Het uitvragen van deze twee specifieke werkzaamheden in één kerncompetentie vond de aannemer disproportioneel. De klager had beide competenties wel in huis, maar niet in één referentiewerk. Daarbij waren de gevraagde hoeveelheden asfalt en hoofdriool wel erg ruim gerekend als gekeken werd naar de uit te voeren werkzaamheden. Daar kwam dan nog bij dat het referentiewerk moest zijn uitgevoerd in de afgelopen twee jaren, hetgeen volgens de klager een disproportioneel korte termijn is.

De klacht liet ook doorschijnen dat de klager meende dat MKB ondernemers werden benadeeld. ACA GWG heeft de aanbestedende dienst er op gewezen dat sprake is van het stapelen van kerncompetenties, hetgeen niet is toegestaan. Verwezen werd naar advies 401 van de Commissie van Aanbestedingsexperts waarin is geoordeeld dat het niet is toegestaan om een combinatie van verschillende kerncompetenties in één referentie te eisen. Dat blijkt ook uit het advies 312 van de Commissie van Aanbestedingsexperts. De Commissie van Aanbestedingsexperts heeft in die adviezen geoordeeld dat stapeling van kerncompetenties er toe leidt dat grote ondernemingen met meer (en grotere) referentiewerken worden bevoordeeld ten opzichte van kleinere ondernemingen of toetreders die eveneens geschikt zijn om de opdracht uit te voeren. 
Daarnaast heeft ACA GWG er op gewezen dat de wijze waarop de specifieke kerncompetenties in de inschrijvingsleidraad zijn uitgewerkt ook in strijd zijn met (onder meer) voorschrift 3.5 F van de Gids Proportionaliteit. In de toelichting op dit voorschrift is bepaald dat van belang is dat een kerncompetentie wordt gesteld die overeenkomt met de gewenste ervaring op essentiële punten van de opdracht. In onderhavige aanbesteding was het niet relevant / noodzakelijk om te vragen naar de twee verschillende typen werkzaamheden binnen één referentiewerk. Een aannemer die op het ene referentiewerk een deklaag heeft aangebracht en op een ander referentiewerk een hoofdriool heeft aangelegd, kan ook prima voldoen aan de opdracht. Op de door de aanbestedende dienst voorgestane wijze wordt de kring van potentiële inschrijvers - met name MKB-bedrijven - verkleind, en dat is een disproportionele beperking van de kring van gegadigden. 

Ook heeft ACA GWG aangegeven dat de gestelde referentietermijn van twee jaar disproportioneel is en ook strijdig met het toepasselijke hoofdstuk 2 van het Aanbestedingsreglement Werken (ARW). Uit artikel 2.16.2 ARW volgt dat gegadigden in geval van een opdracht voor werken hun bekwaamheid kunnen aantonen aan de hand van werken die in de afgelopen vijf jaar zijn verricht. Zonder deugdelijke motivering is de aanbestedende dienst afgeweken van deze bepaling uit het ARW, hetgeen niet is toegestaan en als disproportioneel heeft te gelden. Uit de Gids Proportionaliteit volgt dat het wenselijk is de maximale termijn zo veel mogelijk aan te houden om de concurrentie te optimaliseren. Tot slot heeft ACA GWG er op gewezen dat de gevraagde hoeveelheden asfalt en riool niet in verhouding stonden tot de uit te voeren werkzaamheden en daarmee ook als disproportioneel kunnen worden aangemerkt.De aanbestedende dienst heeft alle klachten van ACA GWG gegrond verklaard en de inschrijvingslijst is aangepast. Er wordt nu voor zowel het asfalt als de riolering gevraagd om één referentiewerk per kerncompetentie, de referentietermijn is van twee jaar gewijzigd naar vijf jaar en de hoeveelheden asfalt en riolering in de referentiewerken zijn door de aanbestedende dienst gehalveerd.